تاریخچه انرژی اتمی ایران

تاریخچه انرژی اتمی ایران

سال ۱۳۱۵ مجلس شورای وقت، ایجاد مرکز اتمی دانشگاه تهران را تصویب کرد و در آذر۱۳۴۴ رئاکتور پنج مگاواتی آموزشی و تحقیقاتی ایران آماده فعالیت شد.در سال ۱۳۴۵ در مرکز تحقیقات هسته ای امیرآباد تهران این تجهیزات بکار گرفته شد.
فعالیت این واحد تاکنون ادامه دارد و این رئاکتور بطور منظم از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی بررسی می شود.
سال ۱۳۵۲ سازمان انرژی اتمی تشکیل و در همان سال قراردادهای ۱۰ ساله قابل تمدید برای تهیه سوخت هسته ای با کشورهای آلمان، فرانسه و آمریکا امضا شد.
قرار بود نیروگاه اتمی در بوشهر توسط وزارت تحقیقات و صنعت آلمان غربی سابق به عنوان نخستین نیروگاه اتمی ایران در سال ۱۳۵۸ راه اندازی و بلافاصله پس از پایان کار احداث نیروگاه بعدی آغاز شود.
بر اساس این قرارداد قرار شد آمریکا پس از مذاکراتی که ۲۲ مرداد ۵۶ صورت گرفت نیروگاههایی در ایران احداث کند و هشت رئاکتور اتمی به رژیم شاه بفروشد.
پانزده مهر ۱۳۵۶ نیز فرانسه اعلام کرد که دو نیروگاه اتمی در ایران تاسیس می کند و رئاکتورهایی به ایران می فروشد.
اما با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی و در پی مخالفت دولت های غربی با انقلاب این روند متوقف شد و بخشی از امکانات نیز بمباران شد.
پس از پایان جنگ تحمیلی برای تکمیل و تجهیز نیروگاه هسته ای بوشهر مذاکراتی انجام شد اما پیمانکاران به علت فشار دولت های غربی کناره گیری کردند و در نهایت روس ها همکاری هسته ای با ایران را پذیرفتند.

سال های ۶۴ تا ۷۶ برای انتقال این دانش به کشور تلاش های زیادی انجام شد.
سال های ۷۶ تا ۸۰ با انتقال این دانش به کشور و ساخت وسایل و تجهیزات مورد نیاز در داخل ، ایران موفق به انجام آزمایشهای مربوط در محیط آزمایشگاهی شد.
از سال ۸۰ این دانش به سایت هسته ای نطنز که از چند سال پیش احداث آن آغاز شده بود منتقل شد.
در همین زمان ایران به دانش غنی سازی اورانیوم از طریق لیزر در محیط آزمایشگاهی دست یافت و عملیات احداث رئاکتور آب سنگین اراک نیز آغاز شد و بالاخره ایران توانست فرایند غنی سازی و چرخه سوخت اتمی را اجرایی کند.
در سال ۱۳۸۲ براساس توافقنامه سعدآباد ، تهران متعهد شد که غنی سازی اورانیوم را به حالت تعلیق دراورد و برغم اینکه بیش از ۱۰۰ ماشین سانتریفیوژ در نطنز داشت صرفا ۱۰ ماشین سانتریفیوژ به هم متصل و روی آنها تست انجام و اورانیوم تا یک و دو دهم درصد غنی شده بود.
براساس توافقنامه سعدآباد قرار شد ایران در اسفند ۸۴ فرایند تحقیق و توسعه هسته ای را نطنز آغاز خواهد کرد.
متخصصان جمهوری اسلامی ایران پس از آغاز فعالیت مجدد هسته ای موفق شدند همه مراحل غنی سازی دستگاه های سانتریفیوژ را بومی کنند .
این سانتریفیوژها حدودا یک متر و هشتاد سانتی متر ارتفاع دارد و از ۲۰۰ قطعه تشکیل شده که ۹۴ قطعه آن بسیار حساس و دارای تکنولوژی بالایی است.